Yaş haddinden emeklilik için gerekli olan 3 şart bulunmaktadır. Emeklilikte temel şartlar olan yaş, prim gün sayısı ve sigortalı geçirilen sürelerdir. Ancak belli bir yaşa geldiği halde emeklilik prim gün sayısını tamamlayamamış olan kişiler yaş haddinden emekliye ayrılabilmektedir. 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra işe giriş yapmış olan sigortalılarda kademeli yaş artış şartı bulunmaktadır. Yaş haddinden emekliye ayrılmak için gerekli olan koşullar bu tarih itibarı ile işe başlayanlarda kademeli olarak artmakta ve 2035 yılına kadar tamamlanması gerekmektedir.
Yaş Haddinden Emeklilik Nedir
Yaş haddinden emekli olmak belirli yaşa geldiği halde normal prim gün sayısını henüz doldurmamış olan sigortalılara sağlanan hak olmaktadır. Yaş haddinden emekli olmak için belirli şartlar bulunmaktadır. Bu şartlara uyum sağlayan sigortalı kişiler prim gün sayısını doldurmamış yani yeterince çalışma günü olmamış oldukları halde emeklilik için sağlanan yaş haddinden emekliye ayrılabilmektedir. Yaş haddinden emekli olmak şartları sigorta başlangıç tarihlerine göre ve bağlı bulunulan kurumlara göre farklılık göstermektedir.
Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
Emekliliklerde geçerli olan yaş haddi şartları ilk kez sigortalı olunan yanı sigortalı kişinin ilk işe başladığı tarihe göre değişiklik göstermektedir. Yaş haddinden emekli olacak kişilerde belirleyici şart sigorta başlangıç tarihleri olmaktadır.
Buna göre;
- 8 Eylül 1999 tarihinden önce ilk sigorta girişleri yapılan SSK çalışanı kadınlar 3600 iş gününü tamamlamaları halinde 58 yaşında, erkekler ise 60 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ve 30 Nisan tarihi öncesinde ilk işe girişleri bulunan SSK çalışanı kadınlar emeklilik için 25 yıl sigorta süresi 4500 iş gününü doldurarak 58 yaşında erkekler ise 60 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında işe başlamış olan sigortalı erkeklerin yaş haddinden emekliye ayrılmaları için ödenmiş olan prim gün sayıları 4500 gün den 5400 güne çıkarılmıştır.
SSK Emeklilikte Kademeli Artış Şartları
Emeklilik yaş haddinde kademeli artış şartları 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında sigorta başlangıcı olan çalışanlara uygulanmaktadır. Yaş haddinden emekli olmak için kademeli yaş artışı şartları bu tarihten itibaren artmakta ve erkeklerde 63 ve kadınlarda 61 şartı aranmaktadır.
2035 yılına kadar tamamlanması gereken bu şarta göre emeklilik yaşları şunlardır;
- 31 Aralık 2035 tarihine kadar 5400 iş gününü tamamlayan kadın çalışanlar 61, erkekler ise 63 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Ocak 2036 ile 3 Aralık 2037 tarihleri arasında 5400 iş gününü tamamlayan kadınlar 62, erkekler ise 64 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri arasında 5400 iş gününü tamamlayan kadınlar 63, erkekler ise 65 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Ocak 2042 tarihinden sona 5400 iş gününün tamamlayan kadınlar ve erkekler 65 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
Bağ-Kur Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
Emeklilik yaş haddi BAĞ-KUR çalışanları için aranan şartlar şunlardır;
- 8 Eylül 1999 öncesinde BAĞ-KUR girişi olan kadın sigortalıların 5400 iş günü ve 56 yaş sınırını, erkek sigortalıların ise 5400 iş günü ve 58 yaş sınırını tamamlamaları gerekir.
- 8 Eylül 1999 tarihinden sonra ve 30 Nisan tarihi öncesinde ilk işe girişleri bulunan BAĞ-KUR çalışanı kadınların 5400 iş günü ve 60 yaş sınırını, erkeklerin ise 5400 iş günü ve 62 yaş sınırını tamamlamaları gerekir.
- 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra BAĞ-KUR girişi bulunan kadınlarda ve erkeklerde ise kademeli yaş uygulaması bulunmaktadır.
BAĞ-KUR kademeli yaş uygulaması şartları şunlardır;
- 31 Aralık 2035 tarihine kadar 5400 iş gününü tamamlayan bağ kur mensubu kadın çalışan 61, erkekler ise 63 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri arasında 5400 iş gününü tamamlayan bağ kur mensubu kadınlar 63, erkekler ise 65 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
- 1 Ocak 2042 tarihinden sona 5400 iş gününün tamamlayan bağ kur mensubu kadınlar ve erkekler 65 yaşında emekliye ayrılmaktadır.
Belirtilen yaş haddi uygulamaları emekli sandığı çalışanları için aynı şartlarda geçerli olmaktadır.
SSK 3600 Gün ile Emeklilik Şartları
3600 gün prim ödemesi ile yaş haddinden emekli olmak için gerekli olan şartlar arasında en önemlisi 8 Eylül 1999 yılı öncesinde il sigorta girişinin yapılmış olması gelmektedir. 8 Eylül 1999 öncesinde işe giriş yapmış olan SSK mensubu sigortalılar 3600 gün prim ödemesinden yararlanarak emekliye ayrılmaktadır.
SSK 3600 Gün Emeklilik Yaşı Tablosu
SSK emeklilik yaşı tablosunda 3600 gün üzerinden emekli olmaya hak kazanan kadın ve erkeklerdeki yaş haddi uygulaması şu şekildedir;
- 05.2002 ve öncesinde 15 yıllık sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran kadınların emekli olmaya hak kazanmaları için 50 yaşını, erkeklerin ise 55 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
- 05.2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında 15 yıllık sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran kadınların emekli olmaya hak kazanmaları için 52 yaşını, erkeklerin ise 56 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
- 05.2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında 15 yıllık sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran kadınların emekli olmaya hak kazanmaları için 54 yaşını, erkeklerin ise 57 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
- 05.2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında 15 yıllık sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran kadınların emekli olmaya hak kazanmaları için 56 yaşını, erkeklerin ise 58 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
- 05.2001 ve sonrası 15 yıl sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran kadınların emekliliğe hak kazanmaları için 58 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
- 05.2014 ve sonrası 15 yıl sigorta süresi ve 3600 prim ödeme sayısını dolduran erkeklerin emekliliğe hak kazanmaları için 60 yaşını doldurmaları gerekmektedir.
Emeklilik Maaşı Hesaplama
Emeklilik maaşı hesaplama işlemlerinde 2000 yılına kadar olan hesaplamalar SSK, BAĞ-KUR ve emekli sandığı çalışanları için gösterge ve katsayısına göre yapılmaktaydı. 1999 yılından sonra SSK ve BAĞ-KUR çalışanları için yeni sisteme geçilirken memur emeklileri için aynı sistem devam etmektedir. SSK çalışanlarının emeklilik maaş hesaplamaları üç farklı şekilde yapılmaktadır.
SSK emeklilik hesaplamaları farklı dönemleri şu şekildedir;
- 2000 öncesi sigorta başlangıcı olanlar
- 200-2008 Ekim ayı arasında sigorta başlangıcı olanlar
- 2008 Ekim ayından sonra sigorta başlangıcı olanlar
Belirtilen 3 dönemin ayı olarak yapılan hesaplamalarından sonra kısmı aylıklar birleştirilerek emekli maaşının bugünkü durum hesaplamasına ulaşılmış olunmaktadır.
Bağ kur çalışanlarının emeklilik hesaplamaları genel itibarı ile SSK emeklilik hesaplamalarına benzemektedir.
Kadınların 3600 Gün Sayısı İle Emeklilik Şartları Tablosu
| 15 Yıl + 50 Yaş + 3600 Gün Sayısına Göre Tarih | Sigortalılık Süresi | Yaş Süresi | Gün Sayısı |
| 23.05.2002 ve öncesi | 15 | 50 | 3600 |
| 24.05.2002 – 23.05.2005 | 15 | 52 | 3600 |
| 24.05.2005 – 23.05.2008 | 15 | 54 | 3600 |
| 24.05.2005 – 23.05.2011 | 15 | 56 | 3600 |
| 24.05.2011 ve sonrası | 15 | 58 | 3600 |
Erkeklerin 3600 Gün Sayısı İle Emeklilik Şartları Tablosu
| 15 Yıl + 50 Yaş + 3600 Gün Sayısına Göre Tarih | Sigortalılık Süresi | Yaş Süresi | Gün Sayısı |
| 23.05.2002 ve öncesi | 15 | 55 | 3600 |
| 24.05.2002 – 23.05.2005 | 15 | 56 | 3600 |
| 24.05.2005 – 23.05.2008 | 15 | 57 | 3600 |
| 24.05.2005 – 23.05.2011 | 15 | 58 | 3600 |
| 24.05.2011 – 23.05.2014 | 15 | 59 | 3600 |
| 24.05.2014 ve sonrası | 15 | 60 | 3600 |
Bağ-Kur Erkeklerin 3600 Gün Sayısı İle Emeklilik Şartları Tablosu
| 01.10.1999 tarihi itibariyle 15 yıl + 5400 gün için prim ödemiş olanların prim ödeme sürelerinin dolmasına | Sigortalık Süresi | Emekli Olunacak Yaş |
| 2 yıl ve daha az | 15 Yıl (5400 Gün) | 55 |
| 2 yıldan fazla – 4 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 56 |
| 4 yıldan fazla – 6 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 56 |
| 6 yıldan fazla – 8 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 57 |
| 8 yıldan fazla – 10 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 57 |
| 10 yıldan fazla | 15 Yıl (5400 Gün) | 58 |
Bağ-Kur Kadınların 3600 Gün Sayısı İle Emeklilik Şartları Tablosu
| 01.10.1999 tarihi itibariyle 15 yıl + 5400 gün için prim ödemiş olanların prim ödeme sürelerinin dolmasına | Sigortalık Süresi | Emekli Olunacak Yaş |
| 2 yıl ve daha az | 15 Yıl (5400 Gün) | 50 |
| 2 yıldan fazla – 4 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 51 |
| 4 yıldan fazla – 6 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 52 |
| 6 yıldan fazla – 8 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 53 |
| 8 yıldan fazla – 10 yıldan az | 15 Yıl (5400 Gün) | 54 |
| 10 yıldan fazla | 15 Yıl (5400 Gün) | 56 |
1 Mayıs 2008 İtibarıyla Yaş Haddinden Emeklilik Şartları Tablosu
| Prim Koşulunun Doldurulduğu Tarih | Kadın | Erkek | Gün Sayısı |
| 01.05.2008 – 31.12.2035 | 61 | 63 | 5400 |
| 01.01.2036 – 31.12.2037 | 62 | 64 | 5400 |
| 01.01.2038 – 31.12.2039 | 63 | 65 | 5400 |
| 01.01.2040 – 31.12.2041 | 64 | 65 | 5400 |
| 01.01.2041 ve sonrası | 65 | 65 | 5400 |
Yaş Haddinden Emeklilik İçin Kıdem Tazminatı
Bireyler 8 Eylül 1999 tarihinde ve ya daha önce sigorta girişlerini yaptırmışlar ise 3600 gün üzerinden kıdem tazminatı alabilmektedirler.
Burada dikkat edilecek hususlar şu şekildedir:
- İşten ayrılmadan hemen önce Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüklerinden “Kıdem tazminatı alabilir” yazısını temin etmelidir
- Aşağıda verilecek dilekçeyi doldurup noter ihbarlı olarak iş yerine göndermelidir.
- Son olarak kıdem tazminatı ile işten ayrılmak isteyenlerin işten ayrılış aşamasında ihbar süresini takip etmesi gerekmez, dilekçe verildiği gün işten ayrılınabilinir.
Tarih:____/___/_____
______________________________’ne,
____________________
Sürdürmekte olduğum görevimden …./…./….. tarihi itibari ile, 1475 sayılı iş kanunun 14.maddesinin 1.fıkrasına eklenen 5.bent ve 506 sayılı kanunun 60.maddesi 1.fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) bentlerinde ön görülen yaşlar dışında kalan diğer şartları ve yine aynı kanunun 81.maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamladığımdan dolayı iş akdimi sonlandırıyorum.
Tarafıma tüm yasal haklarımın ödenmesini arz ederim,
Saygılarımla
Ek: SGK Kıdem Tazminatı Yazısı
İŞÇİNİN
SSK No
Adı ve Soyadı
Kadrosuzluk Sebebiyle Emeklilik Nedir?
Kadrosuzluk nedeniyle emeklilik ise sadece Türk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet personeli için uygulanan özel bir emeklilik durumudur. Bu iki görevde kişilerin terfi almaları, yani rütbede bekleme sürelerine bağlı olarak bir görevde üst rütbeye terfi etme durumlarında ilişikleri zorunlu olarak kesilmektedir. TSK personeli için 926 sayılı kanun çerçevesinde kadrosuzluk emeklilik şartları belirtilmiştir. Bu durumda bekleme süresi sonunda terfi edilmemesi halinde kişinin emekli olacağı açıklanmıştır.
Buna göre bekleme ya da görev süresinin sonunda emekli olmak durumda kalmış ya da bu süre zarfında kendi isteği üzerine emekliye ayrılmış olan general ve amiraller, bekleme süresi sonunda kendilerine terfi verilmeyerek kadrosuz kalan yine aynı kadrolar, yaş haddinden emekliye ayrılmak isteyen albaylar, aynı şekilde terfi alamayan albay, yarbay, binbaşı ve yüzbaşılara, tazminat oranları ile yüzbaşılara % 30’u, binbaşılara % 50’si, yarbaylara % 55’i, albaylara % 70’i, tuğgeneral-tuğamirallere % 75’i, tümgeneral-tümamirallere % 80’i, korgeneral-koramirallere % 90’ı, orgeneral-oramirallere % 100’ü oranında kadrosuzluk tazminatı verilerek emeklilik işlemleri yapılmaktadır.
Emniyet Mensupları İçin Kadrosuzluk Emekliliği
TSK personelinin yanı sıra emniyet teşkilatı mensupları için de aynı noktalar geçerli olmaktadır. Buna göre 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu çerçevesinde rütbe aldıktan sonra beş yıl içinde üst rütbeye geçiş yapamayan emniyet amirleri ile dördüncü, üçüncü, ikinci sınıf emniyet müdürleri için kadrosuzluk nedeniyle emeklilik hakkı tanınmaktadır. Bu bakımdan emniyet amirleri için yüzde 110, dördüncü sınıf emniyet müdürlerine yüzde 120, üçüncü sınıf emniyet müdürlerine yüzde 130, ikinci sınıf emniyet müdürlerine yüzde 140, birinci sınıf emniyet müdürlerine ise yüzde 150 oranında kadrosuzluk tazminatı verilerek emeklilik işlemleri yapılmaktadır. Tazminatın ödenmesi ise rütbelerinin ve makamlarının yaş haddinden az olmaması kaydıyla verilebilmektedir.
Yine kadrosuzluk nedeniyle emeklilik için kişinin en az 9000 gündür prim ödemelerinin yapılması ve 9000 günlük hizmet süresinin de tamamlanmış olması gerekmektedir. Kadrosuzluk emekliliği isteğe bağlı olmadığı için ancak terfi alınmadığı durumlarda geçerli olabilmektedir. Kadrosuzluk emekliliğin çalışan tarafından istenmediği durumlarda ise iptal işlemleri yapılmamakta, emeklilik zorunlu olarak hüküm kılınmaktadır.